نوار عصب و عضله (NCS و EMG)

نوار عصب و عضله یکی از مهم‌ترین آزمایش‌های تشخیصی در حوزه‌ی نورولوژی و طب فیزیکی است. این تست شامل دو بخش اصلی به نام‌های مطالعه هدایت عصبی (NCS) و الکترومیوگرافی (EMG) می‌باشد. پزشکان با استفاده از این روش‌ها می‌توانند علت گزگز، بی‌حسی، ضعف یا دردهای عضلانی–عصبی را مشخص کنند.

🧠 مطالعه هدایت عصبی (NCS)

چی هست؟

مطالعه هدایت عصبی یا NCS تستی است که نشان می‌دهد عصب‌های بدن چگونه پیام‌های الکتریکی را جابه‌جا می‌کنند.
برای مثال، وقتی مغز دستور می‌دهد «دستت را تکان بده»، این پیام باید از طریق عصب به عضله برسد.
اگر این مسیر در جایی آسیب‌دیده یا درست عمل نکند، با این تست می‌توان مشکل را تشخیص داد.

چطور انجام میشه؟

• چند الکترود کوچک (مانند چسب فلزی ظریف) روی پوست قرار داده می‌شود.
• عصب با یک شوک بسیار خفیف تحریک می‌شود.
• دستگاه بررسی می‌کند پیام عصبی با چه سرعت و چه شدتی عبور کرده است.

کجا به کار میاد؟

• وقتی دست یا پا دچار خواب‌رفتگی یا گزگز می‌شود (مانند سندروم تونل کارپ در مچ دست).
• زمانی که عصب‌ها به دلیل دیابت یا مواد سمی آسیب دیده باشند.
• وقتی عصب بعد از تصادف یا جراحی دچار صدمه شده باشد.
• برای مشخص شدن اینکه مشکل از عصب است یا از بخش دیگری از بدن.

💪 الکترومیوگرافی (EMG)

چی هست؟

الکترومیوگرافی یا EMG تستی است که نشان می‌دهد عضلات بدن چگونه فعالیت الکتریکی دارند و آیا پیام عصبی درست به آن‌ها می‌رسد یا خیر.

چطور انجام میشه؟

• یک سوزن بسیار نازک وارد عضله می‌شود.
• دستگاه صدا و موج‌های الکتریکی عضله را نمایش می‌دهد.
• پزشک بررسی می‌کند که عضله در حالت استراحت و هنگام حرکت چه الگوهایی دارد.

کجا به کار میاد؟

• زمانی که ضعف یا تحلیل رفتن عضله مشاهده می‌شود.
• برای تشخیص بیماری‌های نورون حرکتی مانند ALS.
• برای افتراق اینکه ضعف ناشی از مشکل در عصب است یا خود عضله.
• برای مشخص کردن اینکه آسیب عصبی تازه است یا قدیمی.

🔗 چرا نوار عصب و عضله (NCS و EMG) با هم مهم هستن؟

NCS مثل تست کردن سیم‌کشی برق یک خانه است.
EMG مثل تست کردن موتور یا دستگاه برقی است.
ترکیب این دو کمک می‌کند پزشک به‌طور دقیق بفهمد مشکل از کجاست: از عصب، از عضله یا از محل اتصال عصب و عضله.

✅ خلاصه ساده نوار عصب و عضله

• NCS بررسی می‌کند پیام عصبی با چه سرعت و قدرتی حرکت می‌کند.
• EMG بررسی می‌کند عضله چگونه به پیام عصبی پاسخ می‌دهد.
• ترکیب این دو تست، ابزاری کلیدی برای تشخیص علت گزگز، بی‌حسی، ضعف یا درد عضلانی است.