درد مچ پا ممکن است دلایل زیادی داشته باشد. شایع ترین دلایل درد مچ پا شامل آسیب، آرتروز و فرسودگی مفاصل به دلیل افزایش سن میباشد. بسته به علت، ممکن است درد در هر نطقهای از مچ پا احساس شود. در شرایطی ممکن است مچ پا متورم شود و شما نتوانید وزن خود را روی پاهایتان تحمل کنید.
معمولاً درد مچ پا با استراحت کردن، سرما درمانی و مصرف مسکنهای بدون نسخه بهبود مییابد. پزشکان میتوانند شرایطی مثل آرتروز و یا آسیبهای وارده را درمان کنند. در اکثر موارد، درد مچ پا بدون نیاز به جراحی درمان میشود. اما اگر آسیب شدید به مچ پا وارد شده باشد و باعث شکستن مچ پا شده باشد و یا اینکه سایر روشهای درمانی کارساز نباشند، ممکن است به جراحی نیاز باشد.
علت درد مچ پا
دلایل متعددی برای درد مچ پا وجود دارند. این دلایل عبارتند از:
پیچ خوردگی مچ پا
پیچ خوردگی یا رگ به رگ شدن مچ پا، در اثر چرخیدن مچ پا به شکلی نامناسب، ایجاد میشوند. در این صورت رباطهایی که استخوانهای مچ پا را در کنار هم نگه داشتهاند، کشیده شده یا پاره میشوند.
رباطها به تثبیت مفاصل کمک میکنند و از حرکت بیش از حد جلوگیری میکنند. رگ به رگ شدن مچ پا زمانی اتفاق میافتد که رباطها فراتر از محدوده حرکتی طبیعی خود حرکت کنند. در اکثر موارد پیچ خوردن مچ پا در اثر آسیب رسیدن به رباطهای سمت بیرونی مچ پا اتفاق میافتد.
علائم پیچ خوردگی پا
علائم پیچ خوردگی مچ پا، بسته به شدت آسیب، میتواند متفاوت باشد. علائم ممکن است شامل عوامل زیر باشد:
- درد به ویژه در زمانی که به مچ پا فشار وارد میشود.
- حساسیت هنگام لمس مچ پا
- تورم
- کبودی
- محدود شدن حرکات
- بی ثباتی در مچ پا
- احساس ترکیدن یا صدا دادن در زمان آسیب دیدن
درمان پیچ خوردگی پا
در اکثر موارد در صورت پیچ خوردگی مچ پا، پزشکان روش PRICE را برای ۲۴ تا ۴۸ ساعت اول پس از آسیب توصیه میکنند. PRICE مخفف محافظت، استراحت، یخ، فشرده سازی و ارتفاع است.
- محافظت: برای محدود کردن مچ پای آسیب دیده میتوانید از آتل، بریس یا عصا استفاده کنید.
- استراحت: فعالیتهای بدنیای که ممکن است باعث افزایش فشار بر روی مچپا شوند ( مانند دویدن، پریدن یا سایر ورزشها) را محدود کنید.
- یخ: برای کاهش تورم، یخ یا یک کیسه سرد را در داخل یک حوله قرار دهید و به مدت ۲۰ دقیقه روی مچ پا بگذارید.
- فشرده سازی: پای خود را در یک باند کشی، بپیچانید، زیرا فشار وارده به کاهش تورم کمک میکند.
- بالا نگه داشتن: در هنگام نشستن یا دراز کشیدن پای خود را روی یک بالش قرار دهید، به طوری که پا از قلب بالاتر قرار بگیرد.
اگر بعد از پیچ خوردن مچ پا دچار درد و تورم زیادی شدید به طوری در راه رفتن به مشکل برخوردید، برای درمان حتماً به پزشک مراجعه کنید.
شکستگی مچ پا
شکستگی مچ پا شامل یک یا چند شکستگی در یک یا هر سه استخوان مچ پا، میشود: درشت نی (استخوان ساق پا)، نازک نی (استخوان خارجی ساق پا) و تالوس.
شکستگی مچ پا دردناک است و حتی میتواند به طور موقت ناتوان کننده باشد. اگر شکستگی مچ پا به درستی درمان نشود، ممکن است منجر به عوارض و ناتوانی قابل توجه و طولانی مدت شود.
علائم شکستگی مچ پا
در صورت شکستگی مچ پا، ممکن است برخی از علائم و نشانههای زیر را تجربه کنید:
- درد فوری و ضربان دار
- تورم
- کبودی
- حساسیت
- بدشکلی
- مشکل یا درد در هنگام راه رفتن
درمان شکستگی مچ پا
در برخی موارد، اگر شکستگی خفیف و بدون جابجایی باشد (به این معنی که استخوان از جای خود جابجا نشده باشد)، میتوان شکستگی را با درمانهای غیر جراحی درمان کرد. برای درمان شکستگی پا و شکستگی مچ پا بدون جراحی، معمولاً از روش RICE پیروی میشود:
- استراحت: استراحت کردن بهترین راه درمان است. استراحت کردن و دوری از فعالیتهای مختلف، سرعت بهبودی را افزایش میدهد. بعد از شکستگی برای محدود کردن حرکات، پا را گچ میگیرند.
- یخ: برای کمک به کاهش تورم و التهاب، به مدت ۲۰ دقیقه روی ناحیه آسیب دیده یخ قرار دهید. هر ۴۰ دقیقه یک بار روی محل یخ قرار دهید.
- ثابت نگه داشتن مچ پا: بیحرکت نگه داشتن یا گچ گرفتن پای آسیب دیده به بهبود شکستگی کمک میکند.
- بالا گذاشتن: برای کاهش التهاب، باید پای خود را کمی بالاتر از سطح قلب قرار دهید.
اگر شکستگی شدید باشد، ممکن است برای ترمیم استخوانها، رباطها و ماهیچههای آسیب دیده به جراحی نیاز باشد.
تاندونیت آشیل
تاندون آشیل یک نوار بافتی است که عضلات ساق پا را به پشت پاشنه متصل میکند، استفاده بیش از حد و نادرست از تاندون آشیل منجر به عارضه تاندونیت آشیل میشود.
التهاب تاندون آشیل بیشتر در دوندگانی رخ میدهد که به طور ناگهانی شدت یا مدت دویدن خود را افزایش دادهاند. البته این عارضه در افراد میانسالی که فقط در تعطیلات، ورزشهای شدیدی مثل تنیس یا بسکتبال را انجام میدهند، نیز شایع است.
علائم تاندونیت آشیل
درد ناشی از تاندونیت آشیل معمولاً به صورت درد خفیف در پشت ساق پا، مچ پا یا بالای پاشنه پا پس از دویدن یا سایر فعالیتهای ورزشی شروع میشود. بعد از دویدن طولانی مدت، بالا رفتن از پله یا دوی سرعتی، درد شدیدتر میشود.
ممکن است فرد در هنگام صبح حساسیت یا سفتی را در مچ پای خود احساس کند، اما این حالت با کمی فعالیت از بین میرود.
درمان تاندونیت آشیل
درمان معمولاً شامل استراحت، یخ، داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) و فیزیوتراپی است. بالا نگه داشتن پا یا استفاده از ارتز نیز ممکن است مفید باشد، اما شواهد کمی در این باره وجود دارد. استفاده از غلطکهای فومی میتواند دامنه حرکتی مچ پا را افزایش دهد، اما اثر چندانی بر درمان سفتی مچ پا ندارد. روشهای درمانی دیگر عبارتند از:
- تزریق کورتیکواستروئید. تزریق این داروها ممکن است خطر پارگی تاندون را افزایش دهند.
- شاک ویو تراپی
آرتروز مچ پا
آرتروز شامل التهاب یک یا چند مفصل است. این عارضه باعث درد و سفتی مفاصل شده و در مفاصل کوچک مثل مچ پا، شایع تر است. بیش از ۱۰۰ نوع آرتروز وجود دارد که بسیاری از آنها پا و مچ پا را تحت تاثیر قرار میدهند. همه انواع آرتروز میتوانند راه رفتن و انجام فعالیتهای مختلف را دشوار کنند.
علائم آرتروز مچ پا
در بسیاری از موارد، مفصلی که دچار آرتروز است، دردناک و متورم میشود. معمولاً درد ناشی از آرتروز در مرور زمان ایجاد میشود؛ اما گاهی میتواند ناگهانی باشد. همچنین ممکن است علائم دیگری نیز وجود داشته باشند، از جمله:
- درد در هنگام حرکت
- دردی که با فعالیت شدید تشدید میشود.
- حساسیت زمانی که به مفصل فشار وارد میشود.
- تورم، گرمی و قرمزی مفاصل
- افزایش درد و تورم در هنگام صبح یا بعد از نشستن یا استراحت طولانی مدت
- مشکل در راه رفتن به دلیل هر یک از علائم بالا
درمان آرتروز مچ پا
بسته به علائم و علت آرتروز، ممکن است یک یا چند مورد از این روشای درمانی زیر، مناسب باشند:
- تزریق داروهای استروئیدی به مچ پا
- مصرف داروهای ضد التهابی برای کاهش تورم
- مسکنها
- قرار دادن پدها و کفیهای طبی در کفش
- استفاده از عصا یا بریس
- استفاده از کفشهایی که به خوبی از مچ پا حمایت میکنند.
- فیزیوتراپی
- پوشیدن کفشهای سفارشی
- جراحی: برخی از افراد حداقل به یک نوع جراحی برای درمان آرتروز پا و مچ پا نیاز دارند. پزشک با توجه به شرایط، بهترین روش درمان را به شما پیشنهاد میکند.
نقرس
نقرس شکل دردناکی از آرتروز التهابی است که معمولاً شست پا را درگیر میکند، اما ممکن است در هر مفصل دیگری، از جمله مچ پا نیز ایجاد شود. این عارضه زمانی رخ میدهد که سطح اسید اوریک بدن بالا رفته باشد. این اسید باعث تشکیل کریستالهای ریزی در سطح مفصل شده که منجر به درد، التهاب و حساسیت مفاصل میشود.
اگر نقرس مچ پا را تحت تاثیر قرار دهد؛ بسیاری از حرکات روزمره از جمله بالا و پایین رفتن از پلهها؛ سخت و دردناک میشود. هیچ درمانی برای بیماری نقرس وجود ندارد؛ اما برخی روشها و داروها به کاهش شدت علائم آن کمک میکنند.
علائم نقرس
علامت اصلی نقرس، درد و ناراحتی در مچ پا یا اطراف آن است. نقرس معمولاً یک بیماری غیر قابل پیش بینی است. ممکن است فرد هفتهها یا ماهها هیچ علائمی نداشته باشد فقط در هنگام صبح کمی سوزش را در مچ پای خود احساس کند.
در برخی موارد، نقرس در یکی از انگشتان شست پا شروع میشود و سپس به نواحی دیگر مانند مچ پا سرایت میکند. با گذشت زمان ممکن است علائم بیشتر شدت بگیرند.
سایر علائم نقرس مچ پا عبارتند از:
- حساسیت
- تورم
- قرمز شدن پوست
- گرم شدن مچ پا
- سفتی مچ پا و محدود شدن حرکت
درمان نقرس
اگرچه هیچ درمانی برای نقرس وجود ندارد، اما روشهای درمانی برای کمک به کاهش علائم آن، وجود دارند. برای مدیریت علائم باید درد و تورم را کاهش داد. بسته به شرایط و وضعیت کلی سلامتی فرد، پزشک ممکن است یکی از روشهای درمانی زیر را توصیه کند.
- داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDS)، مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن
- مصرف کورتیکواستروئیدها که استروئیدهای ضد التهابی هستند.
- مصرف داروی کلشی سین، که یک داروی تجویزی ضد التهابی است.
- یخ
- بالا نگه داشتن پا
- استراحت کردن
بورسیت مچ پا
بورسیت التهاب یک کیسه کوچک پر از مایع به نام بورس است که به کاهش اصطکاک بین تاندونها و استخوان کمک میکند. بورس اصلی واقع در ناحیه مچ پا عبارتند از بورس آشیل، بورس رتروکالکانئال و بورس مالئول داخلی.
علائم بورسیت مچ پا
درد ناشی از آسیب به بورس آشیل در امتداد پشت مچ پا و نزدیک به پاشنه پا رخ میدهد. درد ناشی از آسیب به بورس رتروکالکانئال نیز در پشت مچ پا و در پاشنه پا تمرکز دارد. درد ناشی از آسیب به بورس مالئول داخلی در امتداد قسمت بیرونی مچ پا یجاد میشود.
درمان بورسیت مچ پا
درمان بورسیت مچ پا شامل استراحت دادن به مچ پا، سرما درمانی، داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن یا تزریق کورتیکواستروئید برای کمک به کاهش التهاب و تسکین درد است. اگر روشهای درمانی غیر جراحی به بهبودی منجر نشوند، ممکن است پزشک جراحی را توصیه کند.
کف پای صاف
صافی کف پا عارضهای است که در آن، یک یا هر دو پا دارای قوس کم یا بدون قوس هستند. در نتیجه در هنگام ایستادن، کف پا کاملاً به زمین میچسبد. معمولاً قوس کف پا دیده نمیشود، مگر این که پا بالا برده شود.
علائم ناشی از صافی کف پا
بسیاری از افراد مبتلا به کف پای صاف، دچار مشکل نمیشوند. اما انواعی از صافی کف پا ممکن است باعث ایجاد مشکل شوند. علائم ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- گرفتگی عضلات پا
- درد عضلانی (درد یا خستگی) در کف پا یا ساق پا
- درد در قوس کف پا، مچ پا، پاشنه یا خارج از پا
- درد هنگام راه رفتن یا تغییر در نحوه راه رفتن
- دریفت انگشتان پا (قسمت جلوی پا و انگشتان پا به سمت بیرون می زنند)
درمان کف پای صاف
بسیاری از افراد مبتلا به کف پای صاف، مشکلات قابل توجهی ندارند یا نیاز به درمان ندارند. در صورت تجربه پا درد، سفتی یا مشکلات دیگر، پزشک ممکن است درمانهای غیرجراحی را توصیه کند. به ندرت افراد برای صافی کف پا، سفت شدن عضلات یا مشکلات تاندونی و استخوانی به جراحی نیاز پیدا میکنند.
روشهای درمانی عبارتند از:
- داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی (NSAIDs)، استراحت و قرار دادن یخ روی ناحیه برای کاهش التهاب و درد
- درمانهای فیزیکی برای کشش و تقویت تاندونها و عضلات سفت شده، بهبود انعطاف پذیری و تحرک
- استفاده از وسایل حمایتی مانند ارتز پا، بریسهای کف پا یا ساق پا و کفشهای سفارشی
اسکلرودرمی
اسکلرودرمی یک بیماری خود ایمنی روماتیسمی است که باعث التهاب در بافت پیوندی، پوست و سایر نواحی بدن میشود. اگر سیستم ایمنی بدن به اشتباه به بافتهای خودی صدمه بزند، در اثر آسیب ایجاد شده بافتها ملتهب میشوند و بدن بیش از حد کلاژن تولید میکند و این کلاژنهای اضافی باعث ایجاد بیماری اسکلرودرمی میشوند. کلاژن بیش از حد باعث ایجاد تکههای پوستی سخت در پوست و سایر بافتها میشود. اسکلرودرمی بخشهای زیادی از بدن را درگیر میکند.
علائم اسکلرودرمی
بسته به نوع اسکلرودرمی، علائم از فردی به فرد دیگر متفاوت است. اسکلرودرمی موضعی به طور معمول باعث ایجاد تکههای سفت و ضخیمی از پوست میشود.
- مورفه آ باعث ضخیم شدن تکههای پوست به شکل بیضی میشود. این نواحی ممکن است ظاهری زرد و مومی شکل داشته باشند و با لبههای قرمز یا کبودی احاطه شده باشند. لکهها ممکن است در یک ناحیه باقی بمانند یا به نواحی دیگر پوست گسترش یابند. این بیماری معمولاً پس از گذشت زمان غیرفعال میشود؛ اما ممکن است لکههای پوستی تیرهای باقی بمانند. برخی از افراد در اثر این بیماری دچار احساس خستگی میشوند.
- اسکلرودرمی خطی باعث میشود که خطوط پوستی ضخیمی در رنگهای مختلف روی بازو، ساق پا، مچ پا و به ندرت روی پیشانی ایجاد شوند.
درمان اسکلرودرمی
هدف از درمان تسکین علائم، جلوگیری از بدتر شدن وضعیت، تشخیص و درمان هر گونه عارضه (مانند فشار خون ریوی) و کمک به حفاظت و استفاده از قسمتهای آسیب دیده بدن است.
روشهای درمانی رایج عبارتند از:
- دارو برای بهبود گردش خون
- داروهایی که فعالیت سیستم ایمنی را کاهش داده و پیشرفت بیماری را کند میکنند.
- استروئیدها برای تسکین مشکلات مفصلی و عضلانی
- مرطوب کردن نواحی آسیب دیده پوست برای کمک به انعطاف پذیر نگه داشتن پوست و از بین بردن خارش
- داروهای مختلف برای کنترل علائم دیگر (مانند درد، سوزش سر دل و فشار خون بالا)
همچنین برای بررسی هر گونه مشکلی در اندامهای خود به بررسی منظم فشار خون و سایر آزمایشات نیاز دارید.
لوپوس منتشر
لوپوس اریتماتوز سیستمیک (SLE)، شایع ترین نوع لوپوس است. SLE یک بیماری خود ایمنی است که در آن سیستم ایمنی به بافتهای خودی حمله میکند و باعث التهاب گسترده و آسیب بافتی در اندامهای آسیب دیده میشود. این بیماری میتواند مفاصل، پوست، مغز، ریهها، کلیهها و عروق خونی را تحت تاثیر قرار دهد. هیچ درمانی برای لوپوس وجود ندارد، اما مداخلات پزشکی و تغییرات سبک زندگی میتواند به کنترل آن کمک کند.
علائم لوپوس منتشر
علائم لوپوس عبارتند از:
- درد عضلات و مفاصل. ممکن است در مفاصل درد، سفتی یا تورم را احساس کنید. درد مفاصل و عضلات در بیشتر افراد مبتلا به لوپوس ایجاد میشود. درد و تورم عضلات معمولاً در: گردن، رانها، شانهها، مچ پا و بازوها رخ میدهد.
- تب. اکثر افراد مبتلا به لوپوس تب بالاتر از 37 درجه را تجربه میکنند. تب اغلب به دلیل التهاب یا عفونت ایجاد میشود. داروهای لوپوس میتوانند به مدیریت و پیشگیری از تب کمک کنند.
- دانههای قرمز پوستی. ممکن است در هر قسمتی از بدن که در معرض نور خورشید است مانند صورت، بازوها و دستها دانههای قرمز پوستی ایجاد شود. یکی از علائم شایع لوپوس، دانههای قرمز رنگ پروانهای شکل در بینی و گونهها است.
- درد قفسه سینه. لوپوس میتواند باعث التهاب در پوشش ریه شود. این باعث درد قفسه سینه در هنگام تنفس عمیق میشود.
- ریزش مو. ریزش سکهای و طاسی هم در این بیماری رایج است. ریزش مو همچنین ممکن است ناشی از برخی داروها یا عفونت باشد.
- حساسیت به خورشید یا نور. اکثر افراد مبتلا به لوپوس حساسیت به نور دارند. قرار گرفتن در معرض نور میتواند باعث ایجاد لکههای قرمز پوستی، تب، خستگی یا درد مفاصل در برخی از افراد مبتلا به لوپوس شود.
- مشکلات کلیوی. نیمی از افراد مبتلا به لوپوس مشکلات کلیوی دارند که به آن نفریت لوپوس میگویند. علائم این عارضه شامل افزایش وزن، تورم مچ پا، فشار خون بالا و کاهش عملکرد کلیه است.
- زخمهای دهان. این زخمها معمولاً در سقف دهان ظاهر میشوند، اما ممکن است در لثهها، داخل گونهها و روی لبها نیز ظاهر شوند. این زخمها ممکن است بدون درد باشند یا اینکه با درد و خشکی دهان همراه باشند.
- خستگی طولانی مدت یا شدید. در این بیماری حتی با وجود خواب و استراحت کافی هم فرد احساس خستگی میکند. خستگی میتواند یک نشانهی مهم از شدید شدن لوپوس باشد.
- کم خونی. خستگی ممکن است نشانه کم خونی باشد؛ در کم خونی، بدن به تعداد کافی گلبول قرمز برای حمل مولکولهای اکسیژن ندارد.
- مشکلات حافظه. برخی از افراد مبتلا به لوپوس دچار گیجی یا فراموشی هم میشوند.
- لخته شدن خون. در این بیماری، احتمال لخته شدن خون افزایش مییابد. این امر میتواند باعث لخته شدن خون در پاها یا ریهها، سکته مغزی، حمله قلبی یا سقطهای مکرر شود.
- بیماری چشم. در این بیماری ممکن است فرد دچار خشکی چشم، التهاب چشم و دانههای قرمز روی پلکها شود.
درمان لوپوس منتشر
هیچ درمانی برای SLE وجود ندارد. هدف تمام روشهای درمانی، کنترل علائم این بیماری است. علائم شدیدی که قلب، ریهها، کلیهها و سایر اندامها را درگیر میکنند معمولاً نیاز به درمان توسط پزشک متخصص دارند. در افراد مبتلا به لوپوس موارد زیر باید بررسی شود:
- اینکه بیماری چقدر فعال است.
- اینکه بیماری کدام قسمت از بدن را تحت تاثیر قرار داده است.
- بیماری به چه نوع درمانی نیاز دارد.
اشکال خفیف بیماری لوپوس را میتوان با روشهای زیر درمان کرد:
- داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) برای کاهش علائم مفصلی و پلوریت. قبل از مصرف این داروها با پزشک خود مشورت کنید.
- دوزهای پایین کورتیکواستروئیدها، مانند پردنیزون، برای کاهش علائم پوستی و آرتروز
- کرمهای کورتیکواستروئیدی برای بهبود دانههای قرمز پوستی
- مصرف هیدروکسی کلروکین، که معمولاً برای درمان مالاریا استفاده میشود.
- متوترکسات ممکن است برای کاهش دوز کورتیکواستروئیدها استفاده شود.
- بلیموماب، یک داروی بیولوژیک است، که ممکن است در برخی افراد مفید باشد.
سلولیت
سلولیت یک عفونت باکتریایی پوست است که خود را به صورت قرمزی، تورم و حساسیت روی پوست نشان میدهد. این عفونت معمولاً در پاها از جمله مچ پا ایجاد میشود، اما ممکن است هر جایی از صورت یا بدن را نیز تحت تاثیر قرار دهد. در صورت عدم درمان، عفونت سلولیت ممکن است در جریان خون منتشر شود و عوارض خطرناک و کشندهای را به همراه داشته باشد.
سلولیت معمولاً توسط باکتریهایی که از طریق ترکها و شکافهای پوستی وارد بدن شدهاند، ایجاد میشود. سلولیت معمولاً توسط دو باکتری استرپتوکوک و استافیلوکوک ایجاد میشود. گزش توسط برخی از حشرات نیز میتواند باکتریهای ایجاد کننده سلولیت را به پوست منتقل کند.
علائم سلولیت
علائم سلولیت ممکن است شامل تب، درد، تورم، حساسیت به لمس و قرمزی باشد. در برخی موارد، ممکن است تاولهایی نیز در سطح پوست ایجاد شوند. برای دریافت درمان موثر و نیز جلوگیری از بروز عوارض جدی، باید سریعاً به دنبال مراقبتهای پزشکی باشید.
درمان سلولیت
معمولاً برای درمان سلولیت آنتیبیوتیک تجویز میشود و شما باید بعد از چند روز مجدداً برای معاینه به پزشک مراجعه کنید. در صورتی که عفونت شدید باشد یا اینکه آنتیبیوتیکها معمولاً موثر نباشند، فرد باید در بیمارستان بستری شود تا آنتیبیوتیکهای داخل وریدی دریافت کند. نکته مهم این است که فرد باید دوره مصرف آنتیبیوتیکها را به اتمام برساند حتی اگر علائم از بین رفته باشند.
چه زمانی برای درد مچ پا به متخصص مراجعه کنیم؟
در موارد زیر به پزشک مراجعه کنید:
- درد شدید در مچ پا که بعد از چند روز درمان خانگی بهتر نشده باشد.
- ایجاد درد و تورم ناگهانی در مچ پا
- تب، قرمزی یا گرم شدن مچ پا، که میتواند نشانه عفونت باشد.
- عدم تحمل وزن روی مچ پا
تشخیص علت درد مچ پا
پزشک بعد از معاینه علت درد را تشخیص میدهد. پزشکان علائم و هرگونه تغییر ساختاری که ممکن است باعث درد و تورم شده باشد را بررسی میکنند. همچنین پزشک از شما میخواهد که راه بروید، تا ببیند که درد بر نحوه حرکت شما تاثیر میگذارد یا خیر.
در اکثر موارد میتوان بدون نیاز به تصویربرداری با اشعه ایکس یا آزمایش خون، علت درد را تشخیص داد؛ مگر اینکه احتمال وجود آرتروز یا یک بیماری زمینهای دیگر مطرح باشد.
درمان درد مچ پا
برخی از آسیبهای مچ پا با درمانهای خانگی مانند روش RICE (استراحت، کیسههای یخ، فشردهسازی، و بالا نگه داشتن) بهبود مییابند. آسیبهای جدی ممکن است به فیزیوتراپی یا حتی جراحی نیاز داشته باشند. روش درمان به علت ایجاد درد مچ پا بستگی دارد و قبل از به کار بردن هر روش درمانی باید با پزشک مشورت کرد.
دارو
داروهایی وجود دارند که میتوانند با کاهش التهاب، درد مچ پا را کاهش دهند. داروهای مخصوص آرتروز یا نقرس میتوانند به مقدار قابل توجهی درد و تورم را کاهش دهند. داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) از رایج ترین داروهای تجویزی هستند، به ویژه برای بیمارانی که درد مچ پا ناشی از مشکلاتی مانند آرتروز، رگ به رگ شدن و تاندونیت دارند.
استفاده از بریسها و ارتزها
ممکن است پزشک یا فیزیوتراپیست برای شما بریسها یا کفیها طبی را تجویز کند. شما میتوانید این بریسها یا ارتزها را از داروخانهها خریداری کنید یا اینکه از متخصصین بخواهید که آنها را به صورت سفارشی متناسب با پای شما بسازند. ارتزها از مچ پا حمایت کرده و مچ را در وضعیت پایداری حفظ میکنند.
فیزیوتراپی
یک برنامه فیزیوتراپی شخصی سازی شده به شما در بهبود انعطاف پذیری و تقویت عضلاتی که از مچ پا حمایت میکنند؛ کمک میکند. متخصص طب فیزیکی یک برنامه فیزیوتراپی با تمرینات و کششهایی که فقط برای شما طراحی شده است را برایتان تهیه میکند. حتماً تمرینات و حرکات کششی تجویز شده خود را به طور منظم انجام دهید.
شاک ویو تراپی
شاک ویو تراپی در درمان بیماریها و شرایط مختلفی موثر است. شاک ویو تراپی یک درمان پیشرفته است که در آن از امواج صوتی برای شکستن کلسیفیکاسیونهای بافت نرم، تقویت سنتز کلاژن، آزادسازی فاکتورهای رشد و تحریک روند بهبودی بدن برای بهبود درد و کمک به فعال ماندن استفاده میکند.
این روش درمانی گردش خون را بهبود میبخشد و در بهبود شرایط و بیماریها مربوط به عضلانی-اسکلتی، استخوانها، تاندونها، رباطها و ماهیچهها موثر است.
مطالعات نشان میدهند که شاک ویو تراپی برای درمان سفتی و درد مچ پا بسیار موثر است.
لیزر درمانی
همانطور که اشاره شد لیزر درمانی به ویژه در درمان بافتهای نرم، مانند تاندونها و رباطها که به وفور در قسمت پایین بدن یافت میشوند، موثر است. این بافتهای نرم معمولاً بیشتر آسیب میبینند و ملتهب میشوند. طول موجهای خاص نور لیزر مورد استفاده در این فرآیند میتواند پاسخهای ضد التهابی را در سلولها ایجاد کند، به این ترتیب بعد از این درمان، درد و التهاب کاهش مییابد.
دستگاه لیزر MLS موجود در مطب دکتر دهقانی، به دو صورت کاربرد دارد: یک لیزر پالسی با طول موج بلندتر (۹۰۵ نانومتر) که عمدتاً برای تسکین درد طراحی شده است و یک لیزر مداوم با طول موج کوتاهتر (۸۰۸ نانومتر) که به سرعت التهاب را کاهش میدهد و همچنین گردش خون و لنف را تحریک میکند (که باعث ایجاد مجموعهای از اثرات درمانی ثانویه دیگر میشود).
به دلیل کاربرد دوگانه این دستگاه، میتوان آن را در دسته لیزرها سرد و نیز لیزرهایی با شدت بالا دسته بندی کرد. مطالعات نشان میدهند که لیزر درمانی در درمان درد مفاصل مچ پا نیز موثر است.
تزریق پی آر پی (PRP)
در روش درمانی تزریق پلاسمای غنی از پلاکت (PRP) از تزریق غلظت بالایی از پلاکتهای خود بیمار برای تسریع در بهبود تاندونها، رباطها، عضلات و مفاصل آسیب دیده استفاده میشود. به این ترتیب، در روش تزریق PRP از سیستم درمانی هر بیمار برای بهبود مشکلات اسکلتی-عضلانی استفاده میشود.
در روش تزریق PRP، یک یا چند لوله از خون فرد گرفته میشود و در دستگاه سانتریفیوژ قرار داده میشود تا پلاکتها آن جدا شوند. سپس این پلاکتهای جدا شده، مستقیماً به بافت آسیب دیده تزریق میشوند. این کار باعث آزاد شدن فاکتورهای رشد شده و تعداد سلولهای ترمیمی تولید شده توسط بدن، افزایش مییابد.
مطالعات نشان میدهند که تزریق PRP در درمان درد مچ پا ناشی از آرتروز مچ پا، موثر است.
جراحی
روشهای جراحی زیادی وجود دارند که برای ترمیم رباطها یا تاندونهای آسیب دیده مچ پا به کار میروند. برخی از این روشها درد ناشی از آرتروز را کاهش داد یا صافی کف پا را بهبود میبخشند. جراحی تعویض مفصل مچ پا میتواند درد را تسکین دهد و عملکرد را بازیابی کند.
پیشگیری از درد گرفتن مچ پا
ممکن است همیشه نتوانید از درد مچ پا جلوگیری کنید. اما با حفظ سلامتی میتوانید استخوانها، رباطها و تاندونهای خود را قوی نگه دارید. برای جلوگیری از درد مچ پا میتوانید موارد زیر را انجام دهید:
- حفظ وزن سالم: داشتن اضافه وزن به مفاصل فشار زیادی وارد میکند.
- تقویت عضلات دیگر: با قوی نگه داشتن سایر عضلات، میتوانید از مچ پا حمایت کنید و خطر آسیب را کاهش دهید.
- در صورت احساس درد کار خود را متوقف کنید: درد را نادیده نگیرید، اگر در حین انجام حرکت یا فعالیت خاصی دچار درد شدید، آن را متوقف کنید. اگر درد بهتر نشد به پزشک مراجعه کنید. ورزش کردن با درد میتواند آسیب را شدیدتر کند.
- گرم کردن مناسب: قبل از ورزش حرکات کششی انجام دهید. ماهیچهها و بافتهای نرم (مانند رباطها و تاندونها) زمانی که گرم هستند کمتر آسیب میبینند.
سؤالات متداول
آیا پیاده روی برای مچ پا آسیب دیده مفید است؟
اگر در هنگام راه رفتن احتمال پیچ خوردگی مچ وجود داشته باشد، پیاده روی توصیه نمیشود. راه رفتن در صورت پیچ خوردگی مچ پا، میتواند روند بهبودی را به تاخیر بیاندازد و خطر عوارض جدی را افزایش دهد.
دلیل درد مچ پا در صورتی که پیچ خوردگی اتفاق نیفتاده باشد؛ چیست؟
آرتروز زمانی اتفاق میافتد که غضروف بین دو مفصل فرسوده شده و استخوانها شروع به ساییدگی روی یکدیگر میکنند. این عارضه میتواند باعث درد مچ پا شود. این بیماری در مرور زمان ایجاد میشود.
آیا استرس میتواند باعث درد مچ پا شود؟
اضطراب و افسردگی میتواند علت درد پا و مچ پا باشد یا اینکه علائم فیزیکی واقعی را تشدید کند.
علت درد گرفتن مچ پا بعد از خواب چیست؟
مچ پا جزو مفاصلی است ک بیشتر دچار درد و سفتی در هنگام صبح میشود. علت اصلی سفتی معمولاً آرتروز، تاندونیت، رگ به رگ شدن مچ پا یا آسیب است.
آیا درد مچ پا میتواند مربوط به قلب باشد؟
علائم هشدار دهنده بیماری قلبی ممکن است آشکار نباشند. همچنین، همه افراد علائم مشابهی ندارند. علائم خاصی مانند درد قفسه سینه، تورم مچ پا و تنگی نفس ممکن است نشانهای از یک مشکل جدی باشند.
آیا درد مچ پا خود به خود از بین میرود؟
بیشتر موارد درد پا یا مچ پا کوتاه مدت است و در اثر آسیبهای بافت نرم، مانند رگ به رگ شدن یا کشیدگی ایجاد میشود. در این صورت درد به تدریج و با مراقبت، بهبود مییابد.
چگونه میتوان با مچ پای آسیب دیده خوابید؟
پای خود را بالا نگه دارید تا مچ پا بالاتر از قلب قرار بگیرد. این کار باعث میشود ک مایعاتی که در اثر آسیب در بافت جمع شده و باعث تورم شدهاند، به جریان خون بازگردند.